BALE SPOR MU SANAT MI TARTIŞMALARI ÜZERİNE

Bana hayatı daha yaşanır hale getiren iki olmazsa olmazın; spor ve sanatın kavramsal çatışmaya dönüştürülmüş bir tartışma konusu olduğunu gördüm. Öncelikle bale bir sanat dalıdır ve spor değildir, ancak bale sanatçılığı, özellikle aktif bale sanatçılığı belli bir fizik durumu ve atletik kapasiteyi gerektirir ve beraberinde getirebilir, bazen bu durum insanlarda bunun bir spor olduğu yanılgısını yaratabilir. Sporda; her şeyden önce skor, süre başarıları gibi derecelendirilme rekabeti esastır, kazanmak, kaybetmek berabere kalmak vardır. Bale sanatı bu tür kaygılar taşımaz. Bale yarışmaları yapıldığında, sanatın rekabeti, yine sanatsal derecelendirilmelerle değerlendirilir, gol sayısı, basket sayısı, koşu zamanı v.b. gibi somut verilerle ölçümlendirilemez, dolayısıyla bu tür bir değerlendirme yalnızca konunun uzmanları, tecrübeli sanatsal bakışa sahip otoriteler tarafından yapılabilir. Yarışması yapıldığında, spordaki skor, süre gibi somut veriler olmadığı halde, yalnızca sanatsal perspektif somut veri olarak kabul edilir.

Sanatsal perspektifin esas alındığı ve hatta soyuttan somuta geçerli sayılabildiği bir sanat dalında, iyi bir göz yani bakış açısına sahip olmak, uzun yıllar eğitim süresi ve ortak kültürel bağlantılarla elde edilebilir, tecrübe ve eğitim, zaman ve sabır işidir, bale tecrübesi ,bale eğitim süresiyle birlikte gelişmeye başlar. Aynı şekilde eğitim ve tecrübe  konusu tüm spor branşları için de geçerli olmakla beraber, bunların belki hepsi veya büyük bir kısmı aynı yöne giden, birbirine paralel fakat farklı yollardır. Hedefleri ve sonuçları, benzerlikler ve bazı ortak paydalar barındırıyor olsa bile, kesinlikle aynı kabul edilemezler. Profesyonel sanatçılar ve sporcular dışında, herkesin yapabildiği; etkinlik, fiziksel aktivite, sağlıklı yaşam, kişisel gelişim adına sürdürülen veya hedeflenen ”spor ve sanat” faaliyetleri, disiplinlerden belli bir miktarda ödün vermeye daha müsait olmakla birlikte, öz niteliklerini korumalıdır. Fazla kısa süreli, dolayısıyla çok ticari olduğu anlaşılan eğitimler alınarak bale sanatçısı olunmaz, bale hocası olunmaz, bale antrenörü diye bir tabir zaten yoktur, benzer şekilde sunulan faaliyetler yalnızca “benzer” , “gibi” olabilecektir, işin özünden çok uzakta kalması kaçınılmazdır.

Bale Sanatçısı ve Eğitmeni

           Barış  Sönmez